“Het is een sprong in het diepe. En niet iedereen durft te springen” (Trouw 30 juni 2025)

Het maken van een reactie op de kadernota voelt als een sprong in het diepe. Er komen veel onderwerpen en vooral cijfers op je af. Maar toch maar een sprong wagen.

Als raad hebben we de afgelopen periode een belangrijk besluit genomen. We hebben groen licht gegeven voor het Huis van de Gemeente. In de kadernota die we vandaag bespreken komt voor GroenLinks het belang van dit besluit nadrukkelijk naar voren. Het is belangrijk voor de dienstverlening aan onze inwoners. Maar het heeft ook invloed op een goede werkplek voor onze ambtenaren. Het is voor ons als gemeente belangrijk dat we voldoende mensen hebben die het werk aankunnen met de juiste deskundigheid. We lezen in de nota dat we vaak externen moeten inhuren en dat is een kostbare zaak. Een goede werkplek met goede secundaire voorzieningen kan hopelijk meer mensen opleveren met een vast arbeidscontract. En een voorwaarde om de mensen aan onze gemeente te binden. Dit zal de dienstverlening ten goede komen.

In plaats van het inhuren van externen is het volgens ons ook belangrijk om meer samen te werken met buurgemeenten. Dit kan mogelijk het aantrekken van goede deskundigen gemakkelijker maken. We zijn in Drenthe een centrale gemeente, met goede verbindingen, en daarom een aantrekkelijke werkplek. We hopen dat het college het met ons eens is en hierop volop wil inzetten.

Voor een goede dienstverlening naar onze inwoners is het ook van belang dat er goede communicatie is. Helaas krijgen veel inwoners de lokale krant met de gemeenteberichten niet in de brievenbus. Het is goed om hier als gemeente kritisch naar te kijken. Zijn er andere mogelijkheden? Het is positief dat er een nieuw communicatiekanaal bij gaat komen namelijk de Streekomroep Maat. De samenwerking met drie andere gemeenten juichen we hierbij toe.

Het is mooi dat er vanuit verschillende dorpen visiestukken zijn gemaakt of worden gemaakt. Bij onze plannen zijn dit belangrijke invalshoeken. In deze kadernota komen we ook verschillende plannen tegen die in lijn liggen met wensen vanuit de dorpen. Ook nemen de dorpshuizen voor de leefbaarheid een belangrijke plaats in. We kunnen hiervan mee profiteren nu het gemeentehuis tijdelijk niet beschikbaar is. Goed dat deze dorpshuizen verder verduurzaamd worden met de opbrengsten van de gemeentelijke zonnepanelen. Het mes snijdt aan twee kanten.  Zon en voor ons ook wind leveren milieu winst op. 

Het voorzitterschap van Midden-Drenthe van Fluvius bied ons de kans het voortouw te nemen op het gebied van de klimaatadaptatie. Wat extra geld hier nu in geïnvesteerd zal zich zeker later ruim terugverdienen

Goed voor het milieu is ook het gebruik van de fiets. Het blijft belangrijk om dat als gemeente te stimuleren. Als voorbeeld noem ik hierbij de wens vanuit Hooghalen en Hijken om een fietspad aan te leggen tussen deze dorpen. Met name ook belangrijk voor de schoolgaande en voetballende jeugd. Voor ons mag de bestaande weg worden aangepast tot een fietsroute, met een landbouwsluis en het afsluiten van het doorgaande verkeer. We zien hierin meer mogelijkheden in onze gemeente. Dus roepen we het college op hier eens goed naar te kijken. Het afsluiten van wegen kan ook op termijn goedkoper uitpakken omdat we hiermee het wegenonderhoud kunnen beperken. Gezien de kosten die we in de kadernota tegenkomen een welkome optie.

Voor GroenLinks is het belangrijk dat we een sociale gemeente willen zijn. Gelukkig heeft het rijk het Ravijn een beetje gedicht, maar op termijn blijven bezuinigingen noodzakelijk. Voor ons blijven het ontzien van de zwakkeren in onze samenleving een belangrijk uitgangspunt.

Als voorbeeld komen we in de kadernota de Z-route tegen. Het gaat hierbij om nieuwkomers met een lage leerbaarheid. Het is belangrijk voor de integratie dat wachtlijsten worden verkort en mogelijk worden voorkomen.

Om een sociale gemeente te blijven is het mogelijk nodig om gemeentelijke reserves aan te boren. We hebben het idee dat er in onze gemeente veel potjes zijn, maar echt inzichtelijk hebben we dit niet. Misschien kan het college hierin duidelijk verschaffen.

GroenLinks heeft in het verleden, samen met de VVD, gevraagd om meer inzet op handhaving. Goed dat het Integraal Veiligheidsplan nu eindelijk structureel budget krijgt al hoeft er maar weinig te gebeuren en dat budget is op. We moeten ook goed gaan nadenken hoe we in Midden-Drenthe ondermijning willen tegen gaan. Mogelijk kunnen we leren van omliggende gemeenten. Misschien kan ons weerstandsvermogen wat naar beneden om de handhaving op een hoger peil te krijgen. Hoe kijkt het college hiernaar? Een mooi onderwerp voor de komende begrotingsbespreking.

Bij de komende begroting steunen we de genoemde scenario 3 als het gaat om mogelijke bezuinigingen. Hierbij zijn we benieuwd naar de onderwerpen die verder onderzocht worden.

Ik wil afsluiten. 

De oude Perzen geloofden niet in een goede god die alles heeft gemaakt, maar in twee: een goede en een kwade. Even sterk en aan elkaar gewaagd. Sindsdien zit goed en kwaad in alles. Ik moet hieraan denken bij, een voor GroenLinks belangrijk onderwerp namelijk, de bollenteelt. We krijgen vragen van inwoners die vrezen voor hun gezondheid door het pesticidegebruik. Maar we hebben ook te maken met boeren waar de bollenteelt een belangrijke inkomstenbron is. Regelgeving op dit terrein is een landelijke aangelegenheid. Maar als gemeente hebben we ook een zorgplicht richting onze inwoners. In de gemeente De Wolden willen ze als raad meer informatie vanuit verschillende deskundigheden. Misschien een goed idee om als Midden-Drenthe hierin samen op te trekken. College hoe kijkt u naar een gezamenlijke informatiebijeenkomst over dit onderwerp?

Het openingscitaat uit Trouw komt van een artikel over biologische landbouw. Deze is uitgesproken door de Willie Wortel van de bio-bollen, John en Johanna Huiberts. Ze geven aan dat de overstap van gangbare landbouw naar biologisch koudwatervrees geeft. De overheid kan hierbij een belangrijke rol spelen. Wat kunnen wij hierin voor de komende tijd als gemeente doen? Hoe maken we onze gemeente duurzaam ook voor toekomstige generaties? Een sprong in het diepe, maar onze gezamenlijke inzet waard. 

We wensen de ambtelijke organisatie en het college veel werkplezier bij de verdere voorbereiding van de begroting 2026.

Namens GroenLinks,

Henk van der Beek

Westerbork, 3 juli 2025