Afgelopen donderdag, 16 september, organiseerde GroenLinks Drenthe zelf een discussie - voorlichtingsbijeenkomst over de mogelijke opslag van CO2 in de Drentse bodem, nadat de Overheid haar eigen voorlichting steeds weer uitstelde. Diezelfde Overheid heeft een aantal mogelijke locaties aangewezen voor opslag, maar nog geen enkel overleg gevoerd met de bewoners van Drenthe.
In café Popken in Ekehaar waren 3 deskundigen, CO2ntramine, Greenpeace en Herman Damveld, aanwezig die ieder hun visie gaven op de effecten van CO2 opslag in de bodem. In het publiek waren nagenoeg alle politieke partijen vertegenwoordigt, Dagblad van het Noorden en de Milieufederatie Drenthe.
Stichting CO2ntramine
De vertegenwoordiger van CO2ntramine gaf in zijn presentatie aan dat de opslag van CO2 experimenteel is. Er is geen praktische ervaring met de opslag in gasvelden en het is volstrekt onduidelijk of CO2 ook daadwerkelijk onder de grond blijft.
Er zijn grote risico's verbonden aan CO2. Bij concentraties boven de 17% wordt CO2 bijna direct dodelijk. Het andere grote gevaar is dat CO2 reukloos en kleurloos is. Aan de hand van de ongevallen in Monchengladbach werd duidelijk dat zelfs Overheidsdiensten hier niet op voorbereid en toegerust zijn.
Opslag belemmert innovatie in duurzame energie. De opslag gaat miljoenen euro's kosten, waarbij de werkelijke kosten nog onzeker zijn. De opslag is experimenteel dus goede doorrekeningen kunnen niet gemaakt worden.
Het is geen duurzame oplossing. In het beste geval kan voor 40 jaar aan CO2 uitstoot van de geplande kolencentrales in de Eemshaven, afgevangen worden. Daarna zijn is Nederland weer terug bij af.
Opslag van CO2 in de grond is vervuilend. CO2 is een inert gas, wat betekent dat het verbindingen aangaat met zijn omgeving. Dit in tegenstelling tot gas dat neutraal is. Met opslag lopen we dus ook op dat punt grote risico's. Hoe gaat CO2 zich gedragen, dat onder grote druk [400bar] in de grond gespoten wordt.
Het laatste aspect is techniek en veiligheid. Ondanks alle technische kennis die de mens momenteel heeft, gebeuren er nog altijd grote rampen. Zoals in de olie industrie en chemie. De bezwerende woorden van overheidsinstanties valt in het niet bij de olierampen die we afgelopen jaren hebben gezien. Ook toen werd het publiek verzekerd dat het veilig is. Een drogargument.
De mens is niet bij machte om techniek en uitvoering 100% veilig te maken. Er is altijd een zeker risico dat de techniek en/of mens faalt bij de uitvoering. De vraag volgt dan: Weegt het risico van falen op tegen de consequenties. In dit geval de grote gezondheid risico's die de burgers in dit land dan lopen.
Het antwoord daarop zal Nee moeten luiden.
Vanwaar dan die drang van de Overheid, vertegenwoordigt door de organisatie Borg, om toch CO2 opslag door te zetten? Eenvoudigweg: Europese subsidies. De EU stelt 500 miljoen beschikbaar voor opslag van CO2. Geld trouwens dat van de lidstaten komt. U als burger betaalt deze subsidie stroom. Zonder deze subsidie zou geen enkele marktpartij meewerken aan CO2 opslag. Het zou dan bedrijfseconomisch onrendabel zijn. Toch probeert de nationale overheid deze subsidie binnen te halen.
Dit geld kan dan niet gespendeerd worden aan duurzame energiebronnen. Duurzame energie wordt met het jaar goedkoper en zal rond 2015-2020 zonder subsidie, volkomen markt competitief zijn. Door vast te houden aan CO2 opslag belemmert de Overheid bewust de transitie naar duurzame energie. Een transitie die uiteindelijk onvermijdelijk is.
Dat deze transitie zondermeer mogelijk is en niet duurder is dan CO2 opslag projecten, bewijst het toonaangevende onderzoek 'roadmap 2050. Niet alleen reduceert dit het CO2 gehalte en draagt het bij aan een beter klimaat. Het schept ook nog eens veel werkgelegenheid, zoals ook bleek uit het programma van Groenlinks.
Greenpeace.
De Greenpeace vertegenwoordiger gaf uitleg over de stand van zaken over de bouw van de kolencentrales en de CO2 opslag. Sommigen meenden dat er niets meer aan te doen valt, maar Greenpeace maakte duidelijk dat het nog lang geen gelopen race is. Het is wel van groot belang dat de burgers van de noordelijke provincies zich gaan organiseren en hun stem laten horen.
Barendrecht is een prachtig voorbeeld, waarbij de aanhoudende actie heeft geleid tot stilleggen van de proefboringen.
De komende tijd zal Greenpeace diverse initiatieven gaan ontplooien, waarop zij op de voor hun bekende wijze, protest gaan aantekenen tegen de bouw van de Kolencentrales en CO2 opslag.
Herman Damveld.
Herman Damveld is al jaren een autoriteit op het gebied van Kernenergie. Hij tevens al jaren adviseur voor de Milieufederatie. Met de komst van CO2 opslag en de discussie daaromtrent, heeft hij zich ook op dit gebied al verdienstelijk gemaakt, wat ook breed erkend wordt door diverse organisaties.
De grootste zorg die Herman Damveld uitsprak, ook richting Milieufederatie, is dat er nauwelijks meer de mogelijkheid is tot een objectieve discussie.
Projecten als CO2 opslag worden nu omgeven door allerlei rapporten en onderzoeken die moeilijk tot niet toetsbaar zijn. Op welke grond en criteria wordt dan besloten? Herman Damveld pleit voor een brede maatschappelijke discussie waarbij vooraf niet de uitkomst is bepaald. Iets waar het nu wel op lijkt. De Overheid heeft de schijn tegen dat zij op zoek is naar legitimatie van opslag en niet naar een open discussie.
Vragen
Vanuit het publiek werden diverse vragen gesteld. Ik zal deze summier behandelen.
1) Wat gebeurd qua infrastructuur bovengronds? Zijn het grote installaties?
Hierover is nog weinig bekend. Die vraag zal gesteld moeten worden aan de organisatie Borg
2) Is het aantal boorgaten in een gasveld een groter risico?
Ja. Velden met vele putten zijn moeilijker af te sluiten. Ook is dan het risico op lekkage door de boorgaten groter. De NAM heeft aangegeven 5 jaar nodig te hebben om dit helemaal goed te kunnen uitzoeken. Dat betekent dat pas in 2015 dit volledig duidelijk is.
3) Wat zijn de kosten / baten van CO2 opslag tov de kolencentrale investeringen?
Die berekening is niet geheel duidelijk. De subsidie stroom is wel bekend. 500 miljoen. Feit is wel dat CO2 opslag enorm veel extra energie vereist. Voor elke 4 kolencentrales met afvang, moet er 1 centrale bij voor de energievoorziening.
4) Wat gebeurd er als we de doelstellingen niet halen? Welke selectie, criteria en voorwaarden zijn gesteld?
Dit sluit aan bij de kritiek van Herman Damveld. Dit is totaal niet gedefinieerd.
5) Imago schade provincie Drenthe als vakantie provincie?
De ervaring hiermee kan in Duitsland gezocht worden. Gebieden met kerncentrales doen het beduidend slechter op dit terrein. Er gaat dus een negatief / afschrikwekkend effect van uit.
volgende bijeenkomst
Volgende week, 23 september, houdt de stichting Borg een bijeenkomst. Zij vertegenwoordigen de deelnemende energiebedrijven en de Overheid. De locatie en tijd is gelijk. 20:00 in cafe de Popken in Ekehaar.
http://provinciedrenthe.groenlinks.nl/files/BASISKENNIS%20OPSLAG%20CO2-09_0.doc