‘College bepleit bij rijk en provincie garanties voor het voortbestaan van het Herinneringscentrum Kamp Westerbork’.
Deze oproep deed onze fractievoorzitter Henk van der Beek tijdens de algemene beschouwingen over de begroting 2025.
‘Het monument Kamp Westerbork is een tastbaar bewijs voor huidige en toekomstige generaties dat het vreselijke gevolgen kan hebben voor mensen, die als zondebokken worden weggezet. Gezien de huidige politieke situatie in de wereld is dit centrum extra belangrijk.’
Begroting 2025, bijdrage GroenLinks Midden-Drenthe
Jeugd heeft prioriteit
Ik las laatst de stelling: een onsje minder welzijn is een kilo meer zorg. Een interessante mening die een goed uitgangspunt kan zijn in de politiek. De inzet voor het welzijn van onze burgers kan uiteindelijk minder zorgkosten opleveren. We zien dat ons eigen Welzijnswerk hier hard aan werkt. Helaas is de landelijke tendens op dit moment anders. Er wordt gekort op preventie en de btw op cultuur, boeken en sport gaat omhoog. Juist de bezuinigingen op kunst, cultuur en sport tasten het welzijn aan.
Wij kunnen als gemeente het goede voorbeeld geven door in te zetten op preventie, maar moeten dan wel de middelen hebben. Voor ons heeft de jeugd hierbij prioriteit.
Mensen die als zondebokken worden weggezet
Als het gaat om cultureel erfgoed, dan hebben wij in onze gemeente een belangrijk monument, namelijk het Herinneringscentrum Kamp Westerbork. Het is belangrijk dat er voldoende middelen blijven om het voortbestaan van het Herinneringscentrum te garanderen. Het is een tastbaar bewijs voor huidige en toekomstige generaties dat het vreselijke gevolgen kan hebben voor mensen, die als zondebokken worden weggezet. Gezien de huidige politieke situatie in de wereld is dit centrum extra belangrijk. Onze gemeente kan beperkt bijdragen aan de kosten, het meeste zal toch moeten komen van fondsen, provincie en rijk. We gaan ervan uit dat ons college het belang van dit monument blijvend onder de aandacht brengt bij provincie en rijk.
De financiële situatie in onze gemeente baart zorgen. Voor 2025 zijn de gevolgen van minder inkomsten vanuit het rijk nog te overzien, maar het gevolg is wel een beleidsarme begroting.
Gevolgen zijn dramatisch
Zonder extra inkomsten is er weinig ruimte voor nieuw beleid. Er is ook geen ruimte meer om tegenvallers op te vangen. Voor 2026 ziet het er nog veel slechter uit en moeten we drastische maatregelen nemen. Veel gemeentes hebben hier mee te maken. We gaan ervan uit dat onze gemeente een duidelijk signaal naar Den Haag blijft afgeven dat de gevolgen dramatisch zijn. In de afgelopen jaren is er steeds meer op het bordje van de gemeente gekomen, maar de inkomsten zijn niet evenredig verhoogd. Extra kortingen zijn nauwelijks op te vangen. Dus er blijft werk aan de winkel om dit duidelijk te maken richting Den Haag.
Gemeentehuis wordt multifunctioneler
Aan welke knoppen kunnen we zelf draaien? Kritisch zijn op onze eigen uitgaven en kijken waar we extra inkomsten kunnen krijgen.
Allereerst de eigen uitgaven.
De komende tijd is er veel geld nodig voor het aanpassen van ons gemeentehuis. Het verduurzamen is echt nodig. Ook moet het ICT werkbaar zijn om onze inwoners beter van dienst te kunnen zijn. Ook willen we een goede werkgever zijn voor onze medewerkers en ze een goede werkplek geven.
We vragen ons wel af of dit 15 miljoen euro moet kosten. Deze kosten zijn volgens ons alleen te verdedigen als er in het gemeentehuis meer ruimte gaat komen voor andere voorzieningen. Hierbij valt te denken aan de bibliotheek of de huurders van de Nassaukade. Het gemeentehuis wordt hierdoor multifunctioneler en de lijnen worden korter door snellere samenwerking. Zonder de garantie van nieuwe gebruikers vallen de kosten volgens ons te hoog uit en wordt het lastig om dit te verkopen naar onze inwoners. Kan het college al wat melden over het toekomstig gebruik van het gemeentehuis? En wat levert het verduurzamen op? Een goede uitleg naar onze inwoners is hierbij van belang. De burgemeester, als persoon die boven de partijen staat, kan hierbij een belangrijke rol hebben.
Minder inzet van personeel van buitenaf en meer gemeentelijke samenwerking kan volgens ons ook het nodige opleveren. Het is belangrijk om hierbij gebruik te maken van de inzet van onze inwoners. Goede voorbeelden hiervan zijn de inzet van de inwoners van Westerbork en Hooghalen, als het gaat over hun dorpsvisie. Samen optrekken om te komen tot bijvoorbeeld betaalbare bouwvoorstellen.
Beperken van onderhoud
Een grote post is ook het wegenonderhoud. We hebben een gemeente met een grote oppervlakte en hierdoor ook veel wegen. Bij de kadernota hebben we al aangegeven dat het belangrijk is om creatief te kijken naar het onderhoud voor de komende tijd. We steunen het afschrijven over een langere periode. Pak vooral die wegen aan waar de veiligheid in het geding is. We blijven pleiten voor het onderzoeken van de mogelijkheid om wegen af te sluiten voor autoverkeer en deze alleen te gebruiken voor de fiets en aanwonenden. Dit geeft mogelijkheden om het onderhoud te beperken.
Meer subsidies
We zijn als GroenLinks blij met de blijvende aandacht voor de fiets. De komende jaren zal het fietsplan verder worden uitgevoerd. Dat onze gemeente heeft gekozen voor het voorrang geven van de fietsers op rotondes in de bebouwde kom heeft onze steun We hebben hier al meerdere keren aandacht voor gevraagd. De fietsersbond heeft aangegeven dat er voor het bevorderen van het fietsverkeer meerdere subsidies mogelijk zijn. Heeft het college de verschillende mogelijkheden hierbij ook onderzocht, bijv. voor de plannen rondom de Esweg?
Nu willen we nog kijken naar de inkomsten kant van de gemeente.
Zijn op dit moment de leges kostendekkend? Of is hierin nog meer mogelijk?
We staan gezien de druk op onze begroting achter de plannen om de Ozb te verhogen. De belastingdruk is in onze gemeente lager dan het landelijk gemiddelde. Een beperkte verhoging is dan ook te verdedigen.
Verhogen forenzen en toeristenbelasting
Ook zijn we voorstander van de verhoging van de forenzen en toeristenbelasting. We vragen van onze eigen inwoners meer geld en dan lijkt het ons logisch om dat ook van onze gasten te vragen. Ze maken ook gebruik van onze voorzieningen. Hierbij hebben we begrip voor de vraagtekens bij het verhogen van de toeristen belasting omdat we vorig jaar hebben afgesproken om deze voor 3 jaar vast te stellen. Maar de situatie is in een jaar wel behoorlijk veranderd. Bij de plannen willen we rekening houden met verschillende soorten recreanten. Hierbij stellen we een lager tarief voor bepaalde groepen voor. Voor een groot deel van de bezoekers heeft de hoogte van de toeristenbelasting nauwelijks invloed op het totaal van de kosten en een iets hogere belasting zal voor hen geen belemmering zijn. Ons ingediende amendement is zelfs goedkoper voor mensen die gaan kamperen of scholieren die gebruik maken van groepsaccommodaties.
Op de langere termijn kunnen we waarschijnlijk ook meer inkomsten krijgen door de invoering van parkeergelden in het centrum van de 3 hoofddorpen. Dit zal eerst de nodige investeringen kosten maar we kunnen hier op termijn profijt van hebben. Op steeds meer plekken zien we dat het normaal is om parkeergelden in te stellen. Naast inkomsten kan het ook een goede stimulans zijn om de fiets wat vaker te pakken.
Deze extra inkomsten kunnen bijvoorbeeld worden ingezet om de bomen te vervangen op de parkeerplaats bij het gemeentehuis. We geven als gemeente het goede voorbeeld, we zijn in 2030 co2-neutraal, daar horen bomen bij en geen struiken. Bomen zijn ook erg belangrijk als het gaat om hittestress. We pleiten voor meer bomen in onze gemeente.
Zorgen over waterkwaliteit
Ook vragen we aandacht voor een punt dat niet direct met de begroting te maken heeft. Ons gemeentelijk leefklimaat is betreft de waterkwaliteit zorgelijk. De bestrijdingsmiddelen vormen ondanks innovaties nog steeds één van de grote veroorzakers. Ook inwoners geven bij ons aan, bezorgd te zijn. Rechtelijke uitspraken ook bij onze buren, wijzen op een voorzorgprincipe. Is het college het met ons eens dat het tijd wordt om hierover in gesprek te gaan met elkaar?
Tot slot willen we positief eindigen met de invulling van onze gemeente als regenbooggemeente. Recent is de regenboogvlag gehesen in aanwezigheid van leerlingen van Volta. De stappen die we hebben gezet leverden een compliment op van Henk Nijmeijer de regenboogambassadeur van de provincie. We gaan er vanuit dat we op de ingeslagen weg doorgaan.
Henk van der Beek
GroenLinks
Nov-2024